Αγαπημένοι μου, καλοί και θαυμάσιοι απόγονοί μου!
Με πίκρα σκέφτομαι, πως, ίσως, ο πατέρας ουσιαστικά να είχε δίκιο όταν έλεγε πως οι άνθρωποι δεν χρειάζονται την απόλυτη Αλήθεια και ζουν πολύ πιο άνετα χωρίς αυτή: η πλειονότητα νιώθει βολικά, όταν δεν υπάρχει η σκέψη των επακριβώς προσδιορισμένων ορίων και είναι ικανοποιημένοι, αν οι εξωτερικές συνθήκες τους επιτρέπουν να μην τα θυμούνται.
Η γνώση έγινε κτήμα μου με πολύ δύσκολη εσωτερική δουλειά κι έτσι δεν μπορώ να την αγνοήσω.
Ναι, γνωρίζω ποιος είναι ο Μπετόβεν.
Χωρίς αυτή τη θεία αυτογνωσία, η ζωή δεν έχει σφυγμό, η δημιουργία, άλλωστε, αναπνέει με αυτό το οξυγόνο.
Όταν, παρά όλες τις προσπάθειες, μας φτάνει, νιώθουμε ένοχοι, γι’ αυτό και υποκύπτουμε.
Το πνευματικό ρεύμα, όμως, που με παρέσυρε, ήταν τελείως διαφορετικό και η ανθρώπινη ευγένεια δεν κατέφερε να εγκαθιδρυθεί στη θέση αυτού του θείου νόμου…
Εγώ που δεν ήξερα να αφήνω κάτι στη μέση και λόγω του ονόματός μου φλεγόμουν από επιθυμία, έχοντας παραμερίσει κάθε εμπόδιο, κατάλαβα πολύ νωρίς τη λατρεία του ανθρώπου ως ανθρώπινη αυτο-θεοποίηση και πολύ νωρίς, επίσης, άκουσα στον Μπετόβεν εκείνο το απείρως οικείο σ’ εμένα τιτάνιο στοιχείο.
Φυσικά, δεν θα έλεγα ποτέ τα λόγια αυτά, δεν θα τα έλεγα έτσι συγκεκριμένα, όπως τα λέω τώρα, μα, άλλωστε, δεν είναι τόσο μακριά από αυτά, γιατί τις μορφές του Προμηθέα και των Τιτάνων τις θεωρούσα δικές μου από τα παιδικά μου χρόνια.
Να γιατί το όνομα Θεός, όταν μου το έθεσαν ως εξωτερικό όριο, ως απομείωση της ανθρώπινης υπόστασής μου, ήταν σε θέση να με κάνει να εκραγώ.
Τότε ήταν που εξαφανίστηκε η υπερηφάνειά μου, η ανθρώπινη υπόστασή μου, η οικογένειά μου, ο ίδιος και εγώ, ο παρά το γεγονός πως ήμουν τόσο μακριά από τη θεολογία, τόσο αδιάφορος απέναντί της, ξαφνικά βρέθηκα απόλυτα εξοικειωμένος με αυτή, γιατί εντελώς ψύχραιμα έδινα παιδικά χτυπήματα, τα οποία είναι και τα πλέον δύσκολα για τη θεολογία.
Μην επιζητάτε την εξουσία, τα πλούτη, την επιρροή… Δεν είναι για εμάς αυτά∙ θα έρθουν σε μικρό έστω, αναγκαίο βαθμό. Διαφορετικά θα πλήττετε και θα ζείτε δύσκολα. Να συνηθίσετε, να μάθετε στον εαυτό σας τα πάντα, ό,τι κι αν κάνετε, να το κάνετε ξεκάθαρα, με λεπτότητα, μελετημένα∙ μην λερώνεστε με τις πράξεις σας, μην κάνετε κάτι που δεν έχει αισθητική αξία, όπως – όπως.
Να θυμάστε στο «όπως – όπως» μπορείτε να χάσετε όλη σας τη ζωή και, απεναντίας, στην ξεκάθαρη, αρμονική πράξη, ακόμη κι αν πρόκειται για πράγματα και υποθέσεις όχι πρώτης προτεραιότητας, μπορείτε να ανακαλύψετε πολλά που θα σας βοηθήσουν στη συνέχεια ως η πιο βαθιά, ίσως, πηγή νέας δημιουργίας…
Όποιος πράττει «όπως – όπως» εκείνος θα μάθει και να μιλάει όπως – όπως, μα ο ασύντακτος λόγος, ο ανεπεξέργαστος, προσελκύει με αυτή την ασάφεια και τη σκέψη.
Αγαπημένοι μου, μην επιτρέπετε στον εαυτό σας να σκέφτεστε άσχημα. Η σκέψη είναι Θείο δώρο και απαιτεί να τη φροντίζουμε. Να είστε σαφείς και υπεύθυνοι στη σκέψη σας, αυτή είναι η εγγύηση της πνευματικής ελευθερίας και της χαράς του στοχασμού.
Να κοιτάζετε όσο συχνότερα μπορείτε τ’ αστέρια.
Όταν θα νιώθετε άσχημα στη ψυχή σας, να κοιτάζετε τ’ αστέρια ή τον γαλανό της ημέρας ουρανό. Όταν θα είστε θλιμμένοι, όταν θα σας στεναχωρούν, όταν δεν θα κατορθώνετε κάτι, όταν θα σας βρει η ψυχική θύελλα, βγείτε έξω και μείνετε μόνοι σας με τον ουρανό.
Τότε η ψυχή θα γαληνέψει.
Μετάφραση από τα Ρωσικά Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης©
