του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη
Ο Κωνσταντίν Στανισλάφσκι, ο μεγάλος αυτός θεατράνθρωπος, σκηνοθέτης και ιδρυτής της σχολής υποκριτικής που φέρει το όνομα του ήταν γνωστός τόσο για την αφηρημάδα του, όσο και για την παντελή έλλειψη προσανατολισμού στην κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα της εποχής.
Ο Στανισλάφσκι συναντήθηκε αρκετές φορές με τον πανίσχυρο Ιωσήφ Στάλιν, μα είχε άγνοια του συστήματος ιεραρχίας της σοβιετικής εξουσίας. Στους κύκλους του σοβιετικού θεάτρου της εποχής κυκλοφορούσαν διάφορες ιστορίες.
Σύμφωνα με μία από αυτές, σε μία από τις παραστάσεις ο Στανισλάφσκι καθόταν στο ίδιο θεωρείο με τον Στάλιν και εκείνος ξεφυλλίζοντας το πρόγραμμα της παράστασης, όπου υπήρχε και το ρεπερτόριο του θεάτρου ρώτησε τον σκηνοθέτη: “Γιατί έχουμε καιρό καιρό να δούμε στο ρεπερτόριο της “Ημέρες των Τουρμπίν” του συγγραφέα Μπουλγκάκοφ;” Ο Στανισλάφκι τότε, έφερε το δάχτυλο στα χείλη του και του ψιθύρισε στ’ αυτί, δείχνοντας με το άλλο χέρι προς τα πάνω: “Το απαγόρευσαν! Μόνο που αυτό είναι ένα φρικτό μυστικό!”. Ο Στάλιν του απάντησε: “Θα το επιτρέψουν! Θα γίνει!”
Η πολιτική αφέλεια και η καλή καρδιά του θρυλικού σκηνοθέτη ήταν μεγαλειώδης. Μία άλλη φορά ο Στάλιν τον ρώτησε αν τον ενοχλούν “τα αγράμματα στελέχη της πολιτικής διαφώτισης”: “Ξέρω πως είστε υποχρεωμένος να δίνετε παραστάσεις σε πολιτικά ανώριμους, ανθρώπους που δεν έχουν καμία σχέση με την τέχνη…Σας ελέγχουν βάρβαροι από τις μυστικές υπηρεσίες, οι οποίοι το μόνο που ξέρουν είναι να σας τραβολογούν και να σας θέτουν απαγορεύσεις… Ξέρετε με απασχολεί πολύ το ερώτημα: μήπως σας ενοχλούν στο δημιουργικό σας έργο όλοι αυτοί οι τυχάρπαστοι;”. Ο Στανισλάφσκι καλόκαρδα του απάντησε: “Ιωσήφ Βισσαριόνοβιτς, μιλάτε πιο σιγά, εδώ γύρω μας είναι όλοι της ΓΚΕ.ΜΠΕ.ΟΥ”.